TORNALAMA




Tornalama, genellikle bir torna tezgahında, dönen bir iş parçası üzerinden kesici takımın hareketi ile dış yüzeyden talaş kaldırma işlemidir. Delik tornalama ise aynı işlemin delik iç yüzeyine uygulanmasıdır.

Genellikle , bazı diğer talaş kaldırma işlemleri tornalama ile birlikte yapılır. Bunlar ; alın tornalama , delme ,delik tornalama , raybalama , kılavuz çekme , vida açma , pah kırma ve tırtıl çekme işlemleridir. Tornalama işlemi iki biçimde yapılabilir. Bunlardan birincisinde parça aynaya bağlanıp punta ile desteklenir, diğerinde ise parça punta ile desteklenmeden doğrudan aynaya tutulur.

Tornalama , saat parçasından 25 m uzunluktaki gemi şartına kadar değişen boyuttaki parçalara uygulanır. 3 m çaptaki alüminyum parçalar da başarılı bir şekilde tornalanmaktadır. Tutma ve taşımadaki sorunlar ağırlık ve boyutun artması ile artar. Bazı büyük parçalar düşey torna tezgahlarında tornalanır.


Torna Tezgahları ve Torna Tezgahından Hareketin İş Miline İletimi :


Torna tezgahları ilke olarak , kesici takımların yerleştirilip bağlandığı ve hareketlerinin sağlandığı araba , arabanın iş parçası dönme eksenine paralel hareketini sağlayan iki yollu banko, iş parçasının üzerine takılıp döndürüldüğü fener mili , fener milinin istenen yön ve devirde dönmesini sağlayan Norton kutusu , hareket gücünü veren bir motor ve iş parçasının eksende tutulmasını sağlayan puntadan oluşur.

Tornalar , boyut ve modellerine bakılmaksızın işlem sırasındaki kontrıl yöntemine göre üç sınıfa ayrılır. Bunlar:


1. El Kumandalı Tornalar : Hiçbir otomatik ya da yarı otomatik kontrolü olmayan , tüm işlemlerin operatör tarafından kontrol ve kumanda edildiği tornalardır. Bu tip tornalar genellikle ; bir ya da birkaç tane parçanın işleneceği işlemlerde , prototip işlemek için modelhanelerde ya da küçük atölyelerde , tornalama işleminin bir ya da birkaç gün süreceği büyük parçaların işlenmesinde kullanılır.

2. Yarı Otomatik Tornalar : İşlemin büyük ölçüde otomatik olarak yapıldığı torna tezgahlarıdır. Tüm yarı otomatik tornalar ,işlem sırasında işlemi gözlemleyen bir operatör gerektirir. Yarı otomatik tornalar için tezgah hazırlık zamanı , otomatik tornalardan az , fakat el kumandalı tornalardan çoktur. Pek çok otomatik torna tezgahı kopya tertibatlı olabilmektedir.

3. Otomatik Tornalar : İşlem esnasında operatör gözlemine gerek olmayan tornalardır. Pek çok tipinde iş parçası tezgaha elle verilmekte ve alınmaktadır. Ayrıca işlem elle başlatılmakta , fakat otomatik olarak tamamlanmaktadır. İşlem zamanına bağlı olarak bazen bir operatör , iki ya da daha fazla sayıda otomatik tornayı yönetebilmektedir.

Otomatik tornalar , hazırlık zamanı en yüksek tezgahlardır, fakat üretim kapasiteleri de çok yüksektir. Tezgahı daha da otomatik hale getirmek için bazen otomatik yükleme ve boşaltma düzenekleri eklenmektedir.

Tornalar yukarıda anlatıldığı gibi sınıflandırmanın yanında tasarım karekteristiklerine göre de sınıflandırılır. Bunlar: üniversal tornalar , kopya tornalar , revolver tornalar , otomat tornalar , çok milli otomat tornalar , özel amaçlı tornalar , sayısal denetimli tornalar.